-
Akcent wyrazowy w języku polskim
14.12.202314.12.2023Mam nietypowe pytanie, a mianowicie, jak usłyszeć akcent w swoich i u innych osób wypowiedziach? Wsłuchuję się w to, co mówię i co mówią inni, ale jakoś nie mogę usłyszeć, czy dobrze akcentujemy wyrazy. A może potrzebne są jakieś ćwiczenia, żeby wyrobić w sobie słuch, który by pozwolił na to?
-
proproparoksytoniczny?10.02.200510.02.2005Jaką fachową nazwę ma akcent na czwartą sylabę od końca?
-
superkicz i autostop16.06.201316.06.2013Jak akcentować wyrazy, które powstały przez dodanie „czegoś” przed wyrazem jednosylabowym? Wątpliwości dotyczą takich wyrazów jak: fotoblog, arcyleń, nibyliść, superkicz, elektromózg, wicemer, megatrend, pseudokod, wiceszef, wicemistrz, eksmąż, eurocent, euroczek, kontrafał, hipertekst, antybroń, mikrochip, mikropył, antyfan, telesklep, infratest – na przedostatnią (jak samolot, meblowóz, polimer, centymetr, kontrabas, autostop, mikrobus, antygen)?
-
Ávila2.10.20142.10.2014Szanowni Państwo,
która forma jest poprawna: święta Teresa z Avila czy święta Teresa z Avili? Pierwsze sformułowanie jest powszechne, w mowie i piśmie, jednak wydaje mi się ono niepoprawne – wszak w języku polskim nazwy własne również powinny być odmieniane; nie mówimy/piszemy przecież Matka Teresa z Kalkuta.
Z poważaniem,
Prakseda Pawłowska -
Dom… się zawalił19.10.201119.10.2011Szanowna poradnio!
Czy zaimek zwrotny się może występować po przecinku zamykającym zdanie podrzędne? Chodzi o zdania takie jak: „Dom, w którym mieszkam, się zawalił”, „Siły, które działają na ciało A, się równoważą”. Moje ucho podpowiada mi, że w takich wypadkach lepiej postawić zaimek się na końcu zdania, co jednak – jak mi się wydaje – spotkałoby się z dezaprobatą językoznawców. -
Jak akcentować poza tym?10.10.201710.10.2017Szanowni Państwo,
czy to prawda, że wyrażenie poza tym powinno się akcentować na sylabie drugiej [po'zatym], i że wymowa z akcentem inicjalnym ['pozatym] jest niewłaściwa?
-
ja na początku zdania2.12.20052.12.2005Poniższy tekst został zamieszczony na jednym z portali internetowych. Zarzucono mi, że nie zaczyna się zdania od ja. Czy osoba zwracająca mi uwagę miała rację?
„Drodzy Obrońcy, «poszperajcie» trochę po serwisie, a znajdziecie całą historię powstania tradycji Świętego Mikołaja. Ja popieram wszelkie przejawy dobrego serca dla innych i dziwię się moim bliźnim, że bywają tak nietolerancyjni…”. -
moiściewy2.01.20132.01.2013Słownik podaje, że moiściewy to „poufały okrzyk”. Co oznaczało to słowo, zanim stało się okrzykiem? Jak się je wymawia: [mo-i-ście-wy] czy [moj-ście-wy], gdzie pada akcent?
-
Przecinek między spójnikiem a wplecionym po nim imiesłowem12.01.201612.01.2016Szanowni Państwo,
Na początku zdania w tekstach matematycznych często pojawiają się sformułowania typu Wobec równości x=y, lewa strona przyjmuje postać…,
Stąd, biorąc x=y, otrzymujemy….
Czy pojawiający się w nich przecinek jest do przyjęcia? Wiem, że unika się stawiania przecinka po niezdaniowych wyrażeniach inicjalnych, jednak w obu wypadkach odpowiada on wyraźnemu akcentowi zdaniowemu.
Z wyrazami szacunku
Czytelnik
-
Wtórny związek składniowy 2.03.20162.03.2016Zastanawiam się nad zdaniem: Wraz z pogarszaniem się sytuacji w Tybecie zbierało się wokół niego coraz więcej lamów, które można zinterpretować dwojako w zależności od akcentu zdaniowego. Albo że sytuacja pogarszała się gdzieś, więc w Tybecie zbierali się lamowie, albo że sytuacja pogarszała się w Tybecie. Problem polega na tym, że – jak rozumiem – nie można zaznaczyć tego akcentu przecinkiem, żeby nie oddzielać inicjalnego okolicznika. Co zatem zrobić? Chyba pozostaje jedynie myślnik.