akcent inicjalny
  • Akcent wyrazowy w języku polskim

    14.12.2023
    14.12.2023

    Mam nietypowe pytanie, a mianowicie, jak usłyszeć akcent w swoich i u innych osób wypowiedziach? Wsłuchuję się w to, co mówię i co mówią inni, ale jakoś nie mogę usłyszeć, czy dobrze akcentujemy wyrazy. A może potrzebne są jakieś ćwiczenia, żeby wyrobić w sobie słuch, który by pozwolił na to?

  • proproparoksytoniczny?
    10.02.2005
    10.02.2005
    Jaką fachową nazwę ma akcent na czwartą sylabę od końca?
  • superkicz i autostop
    16.06.2013
    16.06.2013
    Jak akcentować wyrazy, które powstały przez dodanie „czegoś” przed wyrazem jednosylabowym? Wątpliwości dotyczą takich wyrazów jak: fotoblog, arcyleń, nibyliść, superkicz, elektromózg, wicemer, megatrend, pseudokod, wiceszef, wicemistrz, eksmąż, eurocent, euroczek, kontrafał, hipertekst, antybroń, mikrochip, mikropył, antyfan, telesklep, infratest – na przedostatnią (jak samolot, meblowóz, polimer, centymetr, kontrabas, autostop, mikrobus, antygen)?
  • Ávila
    2.10.2014
    2.10.2014
    Szanowni Państwo,
    która forma jest poprawna: święta Teresa z Avila czy święta Teresa z Avili? Pierwsze sformułowanie jest powszechne, w mowie i piśmie, jednak wydaje mi się ono niepoprawne – wszak w języku polskim nazwy własne również powinny być odmieniane; nie mówimy/piszemy przecież Matka Teresa z Kalkuta.
    Z poważaniem,
    Prakseda Pawłowska
  • Dom… się zawalił
    19.10.2011
    19.10.2011
    Szanowna poradnio!
    Czy zaimek zwrotny się może występować po przecinku zamykającym zdanie podrzędne? Chodzi o zdania takie jak: „Dom, w którym mieszkam, się zawalił”, „Siły, które działają na ciało A, się równoważą”. Moje ucho podpowiada mi, że w takich wypadkach lepiej postawić zaimek się na końcu zdania, co jednak – jak mi się wydaje – spotkałoby się z dezaprobatą językoznawców.
  • Jak akcentować poza tym?
    10.10.2017
    10.10.2017
    Szanowni Państwo,
    czy to prawda, że wyrażenie poza tym powinno się akcentować na sylabie drugiej [po'zatym], i że wymowa z akcentem inicjalnym ['pozatym] jest niewłaściwa?
  • ja na początku zdania
    2.12.2005
    2.12.2005
    Poniższy tekst został zamieszczony na jednym z portali internetowych. Zarzucono mi, że nie zaczyna się zdania od ja. Czy osoba zwracająca mi uwagę miała rację?
    „Drodzy Obrońcy, «poszperajcie» trochę po serwisie, a znajdziecie całą historię powstania tradycji Świętego Mikołaja. Ja popieram wszelkie przejawy dobrego serca dla innych i dziwię się moim bliźnim, że bywają tak nietolerancyjni…”.
  • moiściewy
    2.01.2013
    2.01.2013
    Słownik podaje, że moiściewy to „poufały okrzyk”. Co oznaczało to słowo, zanim stało się okrzykiem? Jak się je wymawia: [mo-i-ście-wy] czy [moj-ście-wy], gdzie pada akcent?
  • Przecinek między spójnikiem a wplecionym po nim imiesłowem
    12.01.2016
    12.01.2016
    Szanowni Państwo,
    Na początku zdania w tekstach matematycznych często pojawiają się sformułowania typu Wobec równości x=y, lewa strona przyjmuje postać…,
    Stąd, biorąc x=y, otrzymujemy….
    Czy pojawiający się w nich przecinek jest do przyjęcia? Wiem, że unika się stawiania przecinka po niezdaniowych wyrażeniach inicjalnych, jednak w obu wypadkach odpowiada on wyraźnemu akcentowi zdaniowemu.
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Wtórny związek składniowy
    2.03.2016
    2.03.2016
    Zastanawiam się nad zdaniem: Wraz z pogarszaniem się sytuacji w Tybecie zbierało się wokół niego coraz więcej lamów, które można zinterpretować dwojako w zależności od akcentu zdaniowego. Albo że sytuacja pogarszała się gdzieś, więc w Tybecie zbierali się lamowie, albo że sytuacja pogarszała się w Tybecie. Problem polega na tym, że – jak rozumiem – nie można zaznaczyć tego akcentu przecinkiem, żeby nie oddzielać inicjalnego okolicznika. Co zatem zrobić? Chyba pozostaje jedynie myślnik.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego